Akademik dürüstlükle ilgili eğitim materyali geliştirmeyi ve deneyimlerini paylaşmayı amaçlayan Avrupa’nın 11 ülkesinden toplam 12 yüksek öğretim kurumu, ‘Erasmus+ Stratejik Ortaklık Projesi’ inovasyon işbirliği ve iyi uygulama değişimi (No: 2016-1-CZ01-KA203-023949) kapsamında bir araya gelmiş ve projelerine Avrupa Birliği’nden finansal destek sağlamayı başarmışlardır.

Tüm dünyada olduğu gibi Avrupa’daki üniversiteler de, akademik dürüstlükle ilgili intihal, gölge-yazı, sınavlarda kopya çekme ve yolsuzluk gibi sorunlarla mücadele etmektedir. Yapılan araştırmalar, hem sorunların şiddetinin hem de bu sorunlarla ne şekilde mücadele edildiğinin ülkeden ülkeye değişim gösterdiğine işaret etmektedir. Akademik çürümenin belirlenmesi karmaşık bir süreçle mümkün olduğundan, üniversitelerden bu anlamda sadece teknik araçlara güvenmeleri beklenemez. Aksine, üniversitelerin birbirlerinin deneyimlerinden yararlanmaları gerekmektedir.

Bu doğrultuda, üç yılda tamamlanması planlanan bu proje kapsamında, akademik dürüstlükle ilgili Çekya, Türkiye Cumhuriyeti ve Litvanya’da yıllık konferanslar düzenlenecek ve katılımcıların konuyla ilgili iyi uygulama örneklerini ve araştırma bulgularını sunmalarına olanak sağlanacaktır. Projenin eğitim faaliyetleriyse Slovenya ve Letonya’da gerçekleşecektir.

Proje ayrıca yüksek öğretimdeki öğretim elemanları ve öğrenciler için akademik dürüstlük konusunda eğitim materyalleri üretmeyi, akademik dürüstlük açısından sektörler arası işbirliği için bir araç kiti geliştirmeyi ve akademik dürüstlükle ilgili iyileştirmeler için bir el kitabı (terimler sözlüğü, genel ilkeler, ve öğretmen, öğrenci ve kurum için öz-değerlendirme testlerinden oluşan) hazırlamayı planlamaktadır.

Çekya’daki proje koordinatörü Brno Mendel Üniversitesi öğretim üyesi Doçent Dr. Tomas Foltynek, 2008’den beri intihal konusuyla ilgili çalışmakta ve akademik etik ile ilgili pek çok uluslararası platformda görev almaktadır. Dr. Foltynek projenin önemine şu şekilde dikkat çekmektedir: "Bu proje kapsamında geliştirilen eğitim materyalleri özellikle akademik dürüstlükle ilgili ihlallerin önlenmesinde yararlı olacaktır. Örneğin, bir yandan öğrencilerimize kazara intihalden kaçınmaları için nasıl düzgün bir şekilde atıfta bulunacaklarını öğretirken, diğer yandan öğretim elemanlarımıza öğrencilerini akademik suiistimalden uzaklaştıracak ders içerikleri hazırlayabilmeleri için yardımcı olacağız. Ayrıca, hazırlayacağımız genel ilkeler kurumsal politikaların belirlenmesinde yol gösterici olacaktır.”

Oldukça geniş bir vizyonla hareket eden proje ekibi, proje kapsamında Avrupa Akademik Dürüstlük Ağı’nı kurmayı ve bu platform aracılığıyla Avrupa yüksek öğretim kurumlarındaki akademik suistimali önlemeyi, akademik ve araştırma dürüstlüğünü teşvik etmeyi ve konuyla ilgili deneyim, fikir ve materyal paylaşımını gerçekleştirmeyi planlamaktadır. Avrupa platformu oluşturma fikri, akademik etik yönetimiyle ilgili kurumsal becerilerin geliştirilmesine duyulan ihtiyaçla ortaya çıkmıştır.

Proje aynı zamanda Avrupa dışındaki deneyimleri de dikkate almaktadır. Bu doğrultuda, Güney Avustralya Üniversitesi yöneticilerinden akademik dürüstlük uzmanı Doçent Dr. Tracey Bretag, projeye dışarıdan danışmanlık yapmaktadır. Dr. Bretag projenin olası sonuçlarını şu şekilde değerlendirmiştir: "Proje sonuçlarının Avrupa’nın ötesinde etkileri olacağına inanıyorum. Ben bu projede özellikle üniversitelerin lise ve diğer sektörlerle işbirliği yapacak olmasını fikrini çok beğendim. Bu yenilikçi yaklaşımın hem iş hem de akademi camiasına olumlu katkıları olacağı muhakkaktır."

Proje konsorsiyumu şu 12 kurumdan oluşmaktadır: Koordinatör olarak Brno Mendel Üniversitesi (Çekya), Konstanz Üniversitesi (Almanya), Mykolas Romeris Üniversitesi (Litvanya), Coventry Üniversitesi (Birleşik Krallık), Nottingham Trent Üniversitesi (Birleşik Krallık), Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (Türkiye Cumhuriyeti), Riga Teknik Üniversitesi (Letonya), Insubria Üniversitesi (İtalya), Maribor Üniversitesi (Slovenya), Nicosia Üniversitesi (Kıbrıs Rum Kesimi), Porto Üniversitesi (Portekiz) ve Slovak Bilim ve Teknik Bilgi Merkezi (Slovakya).

Proje ortaklarından Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Salim Razı, projenin ülkemizde akademik dürüstlükle ilgili farkındalık oluşmasına katkıda bulunacağına şu şekilde işaret etmiştir: “Projemizde, yükseköğretim kurumlarımızdaki akademik dürüstlük olgusunu ilk, orta ve lise düzeyindeki okullarla işbirliği yaparak arttırmayı hedefliyoruz. Böylelikle, proje çıktılarımızın çok daha yaygın bir etkiye sahip olmasını ümit ediyoruz.”